لوله برق فلزی یکی از اجزای اساسی در صنعت برق‌رسانی است که برای محافظت از سیم‌ها و کابل‌های الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این لوله‌ها به دلیل ویژگی‌های مکانیکی و الکتریکی خاص خود، نقشی حیاتی در ایمنی و کارایی سیستم‌های برق‌رسانی ایفا می‌کنند. در این مقاله، به بررسی کامل انواع لوله‌های فولادی برق، کاربردها، مزایا و معایب، فرآیندهای تولید و استانداردها و انواع طبقه بندی در این حوزه پرداخته خواهد شد.
تاریخچه و توسعه لوله فولادی برق (کاندوئیت برق)
تاریخچه اولیه
لوله‌های فولادی برق از اوایل قرن بیستم برای محافظت از سیم‌ها و کابل‌ها در برابر آسیب‌های فیزیکی و تداخلات الکترومغناطیسی به کار گرفته شدند. ابتدا از لوله‌های آهنی و فولادی سنگین استفاده می‌شد، اما به مرور زمان تکنولوژی‌های تولید و مواد به کار رفته بهبود یافتند و لوله‌های سبک‌تر و مقاوم‌تری تولید شدند.
تحولات صنعتی
در دهه‌های اخیر، تحولات عمده‌ای در تولید لوله‌های فولادی برق ایجاد شده است. فرآیندهای گالوانیزه کردن و استفاده از فولادهای آلیاژی مقاوم در برابر خوردگی از جمله این تحولات هستند. همچنین، استانداردهای بین‌المللی نظیر IEC و NEC برای تضمین کیفیت و ایمنی این محصولات توسعه یافته‌اند.
· انواع لوله کاندوئیت برق:
لوله‌های فولادی برق به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. در زیر به انواع رایج این لوله‌ها اشاره شده است:
1. لوله فولادی برق گالوانیزه
لوله‌های فولادی گالوانیزه گرم
این نوع لوله‌ها از فولاد ساخته شده و با یک لایه گالوانیزه گرم پوشش داده شده‌اند تا در برابر خوردگی مقاوم باشند. این لوله‌ها بسیار محکم و مقاوم هستند و معمولاً در کاربردهای سنگین صنعتی و تجاری استفاده می‌شوند.
لوله‌های فولادی گالوانیزه سرد
مشابه لوله گالوانیزه گرم است، اما با فرآیند گالوانیزه سرد پوشش داده می‌شود. این لوله‌ها کمی سبک‌تر و مناسب برای کاربردهای عمومی‌تر هستند.
این نوع لوله‌ها از فولاد سبک‌تری ساخته شده‌اند و ضخامت کمتری نسبت به GRC دارند. لوله‌های EMT معمولاً در داخل ساختمان‌ها و برای سیم‌کشی برق در دیوارها و سقف‌ها استفاده می‌شوند. این لوله‌ها انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به GRC دارند و به راحتی قابل خم شدن هستند، اما همچنان از سیم‌ها به خوبی محافظت می‌کنند.
3- لوله های کاندوءیت فلزی میانی (IMC: Intermediate Metal Conduit)
این لوله‌ها بین EMT و GRC از نظر ضخامت و مقاومت قرار می‌گیرند. IMC سبک‌تر از GRC است ولی مقاوم‌تر از EMT . این نوع لوله برای کاربردهایی که نیاز به مقاومت بیشتری نسبت به EMT دارند، اما وزن و هزینه کمتری نسبت به GRC مورد نیاز است، استفاده می‌شود.
4-لوله‌های کاندوئیت فلکسیبل بدون روکش (FMC: Flexible Metal Conduit)
این نوع لوله‌ها از فولاد ساخته شده‌اند و به دلیل ساختار خاص خود قابلیت خم شدن و انعطاف‌پذیری بالایی دارند. لوله‌های فلکسیبل برای نصب در مکان‌هایی که نیاز به تغییر جهت‌های متعدد و انعطاف‌پذیری دارند، مناسب هستند.
5-لوله کاندوئیت فلکسیبل روکش‌دار(Coated Flexible Metal Conduit)
این لوله ها ، مشابه لوله‌های فلکسیبل هستند، اما دارای روکش پلاستیکی یا PVC هستند که آنها را در برابر آب و رطوبت مقاوم می‌کند. این نوع لوله‌ها برای محیط‌های مرطوب و مکان‌هایی که نیاز به حفاظت بیشتر در برابر آب و مواد شیمیایی دارند، مناسب هستند.
هر یک از این انواع لوله‌ها بر اساس نیازهای خاص پروژه‌ها و شرایط محیطی انتخاب می‌شوند. انتخاب صحیح نوع لوله فولادی برق می‌تواند به بهبود ایمنی، کارایی و دوام سیستم برق‌رسانی کمک کند.
مزایای استفاده از لوله برق فلزی
لوله‌های فولادی برق دارای مزایای متعددی هستند که آنها را به گزینه‌ای محبوب در سیستم‌های برق‌رسانی تبدیل کرده است. برخی از این مزایا عبارتند از:
محافظت مکانیکی عالی:
لوله‌های فولادی برق مقاومت بالایی در برابر ضربه، فشار و آسیب‌های فیزیکی دارند، بنابراین به خوبی از سیم‌ها و کابل‌های داخلی محافظت می‌کنند.
مقاومت در برابر خوردگی:
بیشتر لوله‌های فولادی برق گالوانیزه شده‌اند، که باعث می‌شود در برابر رطوبت و زنگ‌زدگی مقاوم باشند و در نتیجه عمر طولانی‌تری داشته باشند.
ایمنی بالا:
لوله‌های فولادی برق از گسترش آتش در صورت وقوع حادثه جلوگیری می‌کنند. این لوله‌ها غیر قابل اشتعال هستند و باعث افزایش ایمنی در سیستم‌های برق‌رسانی می‌شوند.
زمین (ارت) طبیعی:
از آنجا که لوله‌های فولادی رسانای خوبی هستند، می‌توانند به عنوان یک مسیر ارت طبیعی عمل کنند و نیازی به استفاده از سیم ارت جداگانه را کاهش دهند.
مقاومت در برابر تداخل الکترومغناطیسی (EMI):
لوله‌های فولادی به عنوان یک شیلد موثر عمل می‌کنند و از کابل‌های داخلی در برابر تداخلات الکترومغناطیسی محافظت می‌کنند.
دوام و طول عمر بالا:
این لوله‌ها به دلیل مواد اولیه مقاوم، دارای طول عمر بالایی هستند و نیاز به تعمیر و نگهداری کمی دارند.
استحکام و پایداری در برابر محیط‌های سخت:
لوله‌های فولادی برق می‌توانند در محیط‌های صنعتی و خارجی که شرایط سختی مانند دماهای بالا، رطوبت و مواد شیمیایی وجود دارد، به خوبی عمل کنند.
ظاهری تمیز و مرتب:
استفاده از لوله‌های فولادی برق باعث می‌شود که سیستم سیم‌کشی منظم و حرفه‌ای به نظر برسد. این موضوع به خصوص در فضاهای صنعتی و تجاری اهمیت دارد.
معایب و چالش‌های لوله برق فلزی
هرچند لوله‌های فولادی برق دارای مزایای زیادی هستند، اما معایبی نیز دارند که باید در نظر گرفته شوند. برخی از معایب این لوله‌ها عبارتند از:
وزن بالا:
لوله‌های برق فلزی نسبت به دیگر انواع لوله‌های برق مانند PVC سنگین‌تر هستند. این وزن بالا می‌تواند حمل و نصب آنها را دشوارتر و پرهزینه‌تر کند، به خصوص در پروژه‌های بزرگ یا در فضاهای محدود.
قیمت بالاتر:
هزینه تولید و خرید لوله‌های برق فلزی به دلیل استفاده از مواد اولیه گران‌تر و فرآیندهای تولید پیچیده‌تر، معمولاً بیشتر از لوله‌های پلاستیکی یا آلومینیومی است.
امکان هدایت حرارت:
لوله‌های فولادی می‌توانند حرارت را هدایت کنند، که این موضوع در برخی موارد ممکن است مشکلاتی مانند افزایش دما و خطرات ناشی از آن را به دنبال داشته باشد.
خطرات ناشی از نصب نادرست:
در صورتی که لوله‌های فولادی به درستی نصب نشوند، ممکن است مشکلاتی مانند اتصال کوتاه، خوردگی الکتروشیمیایی یا مشکلات ارت به وجود آید.
فرآیندهای تولید لوله فولادی برق
ساخت لوله فولادی
فرآیند تولید لوله‌های فولادی برق شامل چند مرحله اصلی است: شکل‌دهی به ورق‌های فولادی، جوشکاری و اتصال لبه‌ها به یکدیگر، و پوشش‌دهی سطحی. هر یک از این مراحل تأثیر مستقیمی بر کیفیت و ویژگی‌های نهایی لوله دارند.
گالوانیزه کردن
برای افزایش مقاومت در برابر خوردگی، لوله‌های فولادی معمولاً با روی گالوانیزه می‌شوند. این فرآیند به دو صورت گالوانیزه گرم و گالوانیزه سرد انجام می‌شود. در گالوانیزه گرم، لوله‌ها در حمام مذاب روی غوطه‌ور می‌شوند، در حالی که در گالوانیزه سرد، پوشش روی از طریق الکترولیز اعمال می‌شود.
تست‌های کیفیت
لوله‌های فولادی برق باید تحت تست‌های مختلفی از جمله تست‌های مقاومت مکانیکی، مقاومت به خوردگی و هدایت الکتریکی قرار گیرند. این تست‌ها برای اطمینان از مطابقت لوله‌ها با استانداردهای صنعتی و تضمین عملکرد مطلوب آنها در شرایط مختلف انجام می‌شوند.
تفاوت لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم و لوله کاندوئیت گالوانیزه سرد:
لوله‌های گالوانیزه گرم و سرد هر دو برای محافظت از فولاد در برابر خوردگی با استفاده از پوشش روی (Zn) طراحی شده‌اند، اما فرآیند تولید، ضخامت لایه روی، و کاربردهای آنها تفاوت‌های مهمی دارند. در ادامه به بررسی تفاوت‌های اصلی بین این دو نوع لوله می‌پردازیم:
فرآیند تولید:
گالوانیزه گرم: در این فرآیند، لوله‌های فولادی به‌طور کامل در حمام مذاب روی (در دمای حدود 450 درجه سانتی‌گراد) غوطه‌ور می‌شوند. این روش باعث می‌شود لایه‌ای ضخیم و یکنواخت از روی به سطح لوله بچسبد که به مرور زمان به فولاد پیوند می‌خورد و محافظت قوی‌تری را ارائه می‌دهد.
گالوانیزه سرد: در این روش، لایه روی با استفاده از فرآیند الکترولیز به سطح لوله اعمال می‌شود. این روش لایه نازک‌تری از روی را ایجاد می‌کند و به‌طور عمده برای کاربردهایی استفاده می‌شود که نیاز به مقاومت کمتری در برابر خوردگی دارند.
ضخامت و دوام لایه روی:
گالوانیزه گرم: ضخامت لایه روی در لوله‌های گالوانیزه گرم به‌طور معمول بیشتر است (بین 50 تا 150 میکرون)، که باعث می‌شود این لوله‌ها مقاومت بیشتری در برابر خوردگی داشته باشند. این ویژگی باعث می‌شود لوله‌های گالوانیزه گرم برای استفاده در محیط‌های شدیداً خورنده مانند محیط‌های مرطوب یا صنعتی بسیار مناسب باشند.
گالوانیزه سرد: لایه روی در لوله‌های گالوانیزه سرد نازک‌تر است (معمولاً کمتر از 10 میکرون)، که منجر به مقاومت کمتری در برابر خوردگی می‌شود. این لوله‌ها برای کاربردهای داخلی یا محیط‌های کمتر خورنده مناسب هستند.
کاربردها:
گالوانیزه گرم: به دلیل مقاومت بالاتر در برابر شرایط محیطی سخت، این لوله‌ها بیشتر در پروژه‌های بیرونی، سیستم‌های انتقال آب، گاز و برق، سازه‌های فلزی و حصارکشی‌ها به کار می‌روند.
گالوانیزه سرد: به دلیل هزینه کمتر و کافی بودن مقاومت برای شرایط معمولی، این لوله‌ها بیشتر در پروژه‌های داخلی ساختمانی، دکوراسیون و برخی کاربردهای سبک‌تر استفاده می‌شوند.
مقاومت در برابر خوردگی:
گالوانیزه گرم: به دلیل ضخامت بیشتر و پیوند قوی‌تر بین لایه روی و فولاد، این لوله‌ها مقاومت بسیار بالاتری در برابر خوردگی دارند و عمر مفید طولانی‌تری دارند.
گالوانیزه سرد: مقاومت در برابر خوردگی کمتر است و عمر مفید کوتاه‌تری نسبت به گالوانیزه گرم دارد، به‌ویژه در محیط‌های خورنده.
هزینه:
گالوانیزه گرم: به دلیل فرآیند تولید پیچیده‌تر و استفاده از روی بیشتر، هزینه تولید و قیمت این لوله‌ها بالاتر است.
گالوانیزه سرد: به دلیل استفاده از فرآیند ساده‌تر و لایه نازک‌تر روی، این لوله‌ها معمولاً هزینه کمتری دارند.
به‌طور کلی، انتخاب بین لوله‌های گالوانیزه گرم و سرد بستگی به نیازهای خاص پروژه، شرایط محیطی و بودجه دارد.
کاربرد لوله برق فلزی:
لوله‌های برق فلزی به دلیل ویژگی‌های مکانیکی و ایمنی منحصر به فرد خود، در طیف گسترده‌ای از کاربردها در صنعت برق و ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرند. در زیر به برخی از کاربردهای اصلی لوله‌های فولادی برق اشاره می‌شود:
سیم‌کشی و کابل‌کشی در ساختمان‌ها
سیستم‌های برق داخلی: لوله‌های فولادی برق برای محافظت از سیم‌ها و کابل‌های برق در دیوارها، سقف‌ها و کف ساختمان‌ها به کار می‌روند. این لوله‌ها به دلیل استحکام بالا، سیم‌ها را در برابر آسیب‌های فیزیکی، ضربه و سایش محافظت می‌کنند.
سیستم‌های برق بیرونی: در بخش‌های بیرونی ساختمان‌ها، لوله‌های فولادی برق برای محافظت از کابل‌های برق در برابر عوامل محیطی مانند باران، نور خورشید و تغییرات دما استفاده می‌شوند.
صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
سیم‌کشی مناطق خطرناک: در محیط‌های صنعتی خطرناک که احتمال وقوع انفجار یا آتش‌سوزی وجود دارد، لوله‌های فولادی برق به دلیل مقاومت بالا در برابر آتش و توانایی جلوگیری از گسترش شعله‌ها، گزینه‌ای مناسب برای سیم‌کشی محسوب می‌شوند.
محیط‌های خورنده: در صنایع نفت و گاز که محیط‌ها اغلب خورنده هستند، لوله‌های فولادی برق گالوانیزه برای محافظت از کابل‌ها در برابر خوردگی و افزایش عمر مفید تجهیزات استفاده می‌شوند.
سیستم‌های برق صنعتی و کارخانه‌ها
محافظت از کابل‌های برق صنعتی: در کارخانه‌ها و محیط‌های صنعتی، لوله‌های فولادی برق برای حفاظت از کابل‌های برق در برابر ضربه‌های مکانیکی، تداخلات الکترومغناطیسی (EMI)، و شرایط محیطی سخت مانند دماهای بالا یا پایین استفاده می‌شوند.
مسیرهای سیم‌کشی بلند: در کارخانه‌های بزرگ که نیاز به مسیرهای طولانی سیم‌کشی دارند، لوله‌های فولادی به دلیل استحکام و قابلیت اتصال آسان، به کار گرفته می‌شوند.
زیرساخت‌های حمل و نقل
پل‌ها و تونل‌ها: لوله‌های فولادی برق در پروژه‌های زیرساختی مانند پل‌ها و تونل‌ها برای حفاظت از کابل‌های برق و داده‌ها در برابر آسیب‌های مکانیکی و شرایط محیطی سخت به کار می‌روند.
سیستم‌های روشنایی شهری: در سیستم‌های روشنایی جاده‌ها، بزرگراه‌ها و مناطق عمومی شهری، از لوله‌های فولادی برق برای عبور سیم‌ها و کابل‌های برق به منظور افزایش ایمنی و دوام استفاده می‌شود.
سازه‌های فلزی و برج‌های ارتباطی
سازه‌های فلزی: در سازه‌های فلزی، لوله‌های فولادی برق برای محافظت از سیم‌ها و کابل‌های برق در برابر آسیب‌های فیزیکی و جلوگیری از تداخلات الکترومغناطیسی به کار می‌روند.
برج‌های مخابراتی و ارتباطی: در برج‌های ارتباطی، لوله‌های فولادی برق به دلیل مقاومت در برابر باد، باران و تغییرات دما، برای سیم‌کشی برق و داده استفاده می‌شوند.
. سیستم‌های ارت و حفاظت از برق‌گرفتگی
مسیرهای ارتینگ: لوله‌های فولادی برق به عنوان مسیرهای ارتینگ (زمین) در سیستم‌های برق‌رسانی استفاده می‌شوند تا جریان‌های اضافی را به زمین منتقل کرده و از برق‌گرفتگی و آسیب‌های ناشی از جریان‌های نشتی جلوگیری کنند.
حفاظت از تجهیزات الکتریکی: این لوله‌ها برای حفاظت از تجهیزات حساس در برابر جریان‌های ناخواسته و ایجاد شیلد برای جلوگیری از تداخلات الکترومغناطیسی به کار می‌روند.
پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر
سیستم‌های خورشیدی و بادی: در سیستم‌های تولید برق خورشیدی و بادی، لوله‌های فولادی برق برای محافظت از کابل‌ها و تجهیزات الکتریکی در برابر عوامل محیطی و تداخلات الکترومغناطیسی استفاده می‌شوند.
کاربردهای نظامی و امنیتی
پایگاه‌های نظامی: در محیط‌های نظامی که نیاز به حفاظت بیشتری از سیم‌ها و کابل‌ها در برابر آسیب‌های فیزیکی و تداخلات دارند، لوله‌های فولادی برق به دلیل مقاومت بالا و قابلیت اطمینان استفاده می‌شوند.
سیستم‌های امنیتی: در سیستم‌های امنیتی که نیاز به حفاظت بالا و اطمینان از عملکرد بی‌وقفه دارند، لوله‌های فولادی برق برای حفاظت از سیم‌ها و کابل‌ها به کار می‌روند.
عوامل موثر بر عمر مفید لوله برق گالوانیزه:
عمر مفید لوله‌های برق گالوانیزه تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل است که می‌توانند بر دوام و عملکرد آنها در شرایط مختلف محیطی و کاربردی تاثیر بگذارند. در زیر، به بررسی این عوامل پرداخته شده است:
نوع و کیفیت مواد اولیه
فولاد استفاده‌شده: کیفیت و نوع فولاد مورد استفاده در تولید لوله‌های فولادی برق نقش مهمی در عمر مفید آنها دارد. فولادهای با کیفیت بالا که مقاومت خوبی در برابر خوردگی و آسیب‌های مکانیکی دارند، طول عمر بیشتری خواهند داشت.
پوشش‌های محافظ: لوله‌های فولادی برق معمولاً با پوشش‌هایی مانند گالوانیزه گرم یا سرد پوشانده می‌شوند. کیفیت پوشش روی و ضخامت آن بر مقاومت لوله در برابر خوردگی و عوامل محیطی تأثیر می‌گذارد.
محیط و شرایط کاری
محیط‌های خورنده: لوله‌های فولادی برق که در محیط‌های خورنده مانند صنایع شیمیایی، نفت و گاز یا مناطق ساحلی استفاده می‌شوند، باید دارای پوشش‌های مقاوم در برابر خوردگی باشند. در غیر این صورت، عمر مفید لوله‌ها کاهش می‌یابد.
درجه حرارت: نوسانات دمایی و دماهای بالا یا پایین می‌توانند بر استحکام و دوام لوله‌های فولادی تأثیر بگذارند. لوله‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که در دماهای مختلف عملکرد مناسبی داشته باشند.
تجهیزات و نصب
کیفیت نصب: نصب نادرست لوله‌ها، مانند استفاده از اتصالات نامناسب یا عدم رعایت الزامات استاندارد در نصب، می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند نشتی یا آسیب‌های مکانیکی شود که عمر مفید لوله‌ها را کاهش می‌دهد.
حفاظت از لوله‌ها: استفاده از محافظ‌های مناسب و رعایت اصول ایمنی در نصب، مانند استفاده از بست‌ها و گیره‌های مناسب، به حفظ وضعیت مطلوب لوله‌ها کمک می‌کند.
نگهداری و تعمیرات
بررسی دوره‌ای: نگهداری منظم و بازرسی دوره‌ای لوله‌های فولادی برق می‌تواند به شناسایی و رفع مشکلات قبل از تبدیل شدن به مشکلات جدی کمک کند. این شامل بررسی پوشش‌ها، اتصالات و سلامت کلی لوله‌ها می‌شود.
تعمیرات: انجام تعمیرات به موقع در صورت شناسایی آسیب‌های مکانیکی یا خوردگی می‌تواند به افزایش عمر مفید لوله‌ها کمک کند و از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند.
نوع و میزان بارگذاری
بارگذاری مکانیکی: لوله‌ها باید برای تحمل بارهای مکانیکی طراحی شوند. بارگذاری بیش از حد می‌تواند باعث خمیدگی، ترک خوردن یا شکستگی لوله‌ها شود و به کاهش عمر مفید آنها منجر گردد.
مقدار سیم‌کشی: افزایش تعداد سیم‌ها و کابل‌ها در لوله‌ها ممکن است باعث فشار و تنش‌های اضافی شود که بر عمر لوله‌ها تأثیر می‌گذارد.
کیفیت پوشش محافظ
پوشش گالوانیزه: کیفیت و ضخامت پوشش گالوانیزه بر مقاومت لوله در برابر خوردگی تأثیر می‌گذارد. پوشش‌های نازک‌تر یا نامناسب می‌توانند زودتر دچار خوردگی شوند و عمر لوله را کاهش دهند.
پوشش‌های دیگر: استفاده از پوشش‌های اضافی مانند رنگ‌ها یا روکش‌های پلاستیکی می‌تواند به افزایش مقاومت لوله‌ها در برابر عوامل محیطی کمک کند.
ویژگی‌های طراحی و ساخت
طراحی صحیح: طراحی صحیح لوله‌ها برای کاربردهای خاص و تطابق با استانداردها و مقررات، مانند رعایت ابعاد دقیق و کیفیت جوشکاری، به دوام و عمر مفید لوله‌ها کمک می‌کند.
ساخت با کیفیت: فرآیندهای تولید دقیق، مانند جوشکاری، شکل‌دهی و برش صحیح، نقش مهمی در جلوگیری از مشکلات و افزایش عمر مفید لوله‌ها دارند.
طبقه بندی لوله های کاندوئیت برق بر اساس استاداردDIN 40430) PG):
تولید لوله‌های کاندوئیت بر اساس PG (Panzergewinde) یکی از روش‌های استاندارد برای تعیین اندازه و نوع لوله‌های کاندوئیت است. PG یک سیستم استاندارد آلمانی است که برای اندازه‌گیری و مشخص کردن قطر و نوع رزوه لوله‌های فلزی به‌کار می‌رود. این استاندارد بیشتر در اروپا و در صنایع مرتبط با تجهیزات الکتریکی و مخابراتی استفاده می‌شود.
PG7:
قطر داخلی: 12.5 میلیمتر
قطر خارجی: 15.2 میلیمتر
کاربرد: برای کابل‌های کوچک و سیم‌های تک رشته
PG9:
قطر داخلی: 15.2 میلیمتر
قطر خارجی: 18.6 میلیمتر
کاربرد: برای کابل‌های متوسط و چند رشته
PG11:
قطر داخلی: 18.6 میلیمتر
قطر خارجی: 21.3 میلیمتر
کاربرد: برای کابل‌های بزرگ‌تر
PG13.5:
قطر داخلی: 20.4 میلیمتر
قطر خارجی: 22.5 میلیمتر
کاربرد: برای کابل‌های برق و سیگنال
PG16:
قطر داخلی: 22.5 میلیمتر
قطر خارجی: 25.1 میلیمتر
کاربرد: برای کابل‌های صنعتی
PG21:
قطر داخلی: 28.3 میلیمتر
قطر خارجی: 32.2 میلیمتر
کاربرد: برای کابل‌های بزرگ و سنگین
PG29:
قطر داخلی: 37 میلیمتر
قطر خارجی: 40.7 میلیمتر
کاربرد: برای کابل‌های بسیار بزرگ
PG36:
قطر داخلی: 47 میلیمتر
قطر خارجی: 54 میلیمتر
کاربرد: برای کابل‌های با قطر بسیار زیاد
PG42:
قطر داخلی: 54 میلیمتر
قطر خارجی: 59.3 میلیمتر
کاربرد: برای کابل‌های خاص و حجیم
PG48:
قطر داخلی: 59.3 میلیمتر
قطر خارجی: 64 میلیمتر
کاربرد: برای کابل‌های بسیار بزرگ و صنعتی
ویژگی‌ها و مزایای استفاده از لوله‌های کاندوئیت بر اساس PG:
سازگاری بین‌المللی: استاندارد PG به دلیل استفاده گسترده در اروپا، سازگاری و تطابق با تجهیزات و لوازم مختلف الکتریکی و مخابراتی را فراهم می‌کند.
دقت در اندازه‌گیری: اندازه‌های مشخص و دقیق PG به مهندسان و تکنسین‌ها کمک می‌کند تا انتخاب‌های بهینه‌تری برای لوله‌ها و اتصالات داشته باشند.
تنوع در اندازه‌ها: گستره وسیع اندازه‌های PG امکان استفاده از این استاندارد را در انواع مختلف پروژه‌های الکتریکی و مخابراتی فراهم می‌کند.
این سیستم طبقه‌بندی به دلیل سادگی و دقت خود یکی از محبوب‌ترین روش‌ها برای اندازه‌گیری و انتخاب لوله‌های کاندوئیت در بسیاری از کشورها است.
طبقه بندی بر اساس قطر خارجی (OD)بر حسب میلیمتر:
لوله‌های کاندویت فولادی معمولاً بر اساس قطر خارجی طبقه‌بندی می‌شوند. این اندازه به قطر بیرونی لوله اشاره دارد و به‌ویژه در طراحی و نصب سیستم‌های سیم‌کشی بسیار مهم است. اندازه‌های رایج عبارتند از:
قطر خارجی 16 میلیمتر: پیش‌سیم‌کشی در فضاهای محدود و پروژه‌های کوچک
قطر خارجی 20 میلیمتر : پیش‌سیم‌کشی در فضاهای محدود و پروژه‌های کوچک
قطر خارجی 25 میلیمتر : استفاده در اکثر پروژه‌های ساختمان‌های مسکونی و تجاری
قطر خارجی 32 میلیمتر :پروژه‌های صنعتی و سیستم‌های با حجم سیم‌کشی بیشتر
قطر خارجی 40 میلیمترو بالاتر : پروژه‌های بزرگ، زیرساخت‌های حمل و نقل و پروژه‌های صنعتی
طبقه بندی بر اساس قطر خارجی (OD)بر حسب اینچ :
1/2 اینچ : قطر خارجی تقریباً 21 میلیمتر
3/4اینچ : قطر خارجی تقریباً 27 میلیمتر
1 اینچ : قطر خارجی تقریباً 33 میلیمتر
1 1/4 اینچ : قطر خارجی تقریباً 42 میلیمتر
1 1/2 اینچ : قطر خارجی تقریباً 48 میلیمتر
2 اینچ : قطر خارجی تقریباً 60 میلیمتر
2 1/2 اینچ : قطر خارجی تقریباً 76 میلیمتر
3 اینچ : قطر خارجی تقریباً 89 میلیمتر
4 اینچ : قطر خارجی تقریباً 114 میلیمتر
5 اینچ: قطر خارجی تقریباً 140 میلیمتر
6 اینچ: قطر خارجی تقریباً 165 میلیمتر
طبقه بندی بر اساس ضخامت دیواره:
ضخامت دیواره لوله‌های کاندویت نیز به‌ویژه در شرایط محیطی و فشارهای مکانیکی اهمیت دارد. ضخامت دیواره می‌تواند بر مقاومت لوله در برابر خوردگی، ضربه و فشار تأثیر بگذارد. اندازه‌های رایج عبارتند از:
ضخامت دیواره 1.2 میلیمتر : برای محیط‌های داخلی با فشار و آسیب محدود
ضخامت دیواره 1.5 میلیمتر: پروژه‌های معمولی و محیط‌های صنعتی با فشار متوسط
ضخامت دیواره 2.0 میلیمتر و بالاتر : برای محیط‌های سخت و کاربردهای صنعتی با فشار و آسیب بالا
طبق‌بندی بر اساس طول لوله:
طول لوله‌های کاندویت نیز می‌تواند متغیر باشد و معمولاً بر اساس نیازهای پروژه تعیین می‌شود. اندازه‌های رایج شامل:
طول 3 متر : برای کاربردهای عمومی و پروژه‌های ساختمانی
طول 6 متر: برای پروژه‌های بزرگ‌تر و نیاز به نصب‌های طولانی‌تر
طبقه بندی بر اساس اتصال انتهایی لوله برق فلزی :
لوله‌های فولادی برق به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: لوله‌های فولادی برق باز (Open) و لوله‌های فولادی برق رزوه‌ای. هر کدام از این انواع لوله‌ها ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در اینجا به بررسی جزئیات و تفاوت‌های این دو نوع لوله می‌پردازیم:
لوله فولادی برق باز (Open Conduit)
ویژگی‌ها:
ساختار: لوله‌های فولادی برق باز، که به آنها لوله‌های فلزی الکتریکی (EMT) نیز گفته می‌شود، معمولاً از فولاد سبک و بدون پوشش داخلی تولید می‌شوند. این لوله‌ها به‌طور مستقیم و بدون پوشش عایق داخلی هستند.
نصب: این لوله‌ها به‌طور عمده در نصب‌های داخلی و پروژه‌های ساختمانی استفاده می‌شوند. نصب آنها نسبتاً ساده است و معمولاً با استفاده از براکت‌ها و بست‌ها انجام می‌شود.
ظاهر: لوله‌های فولادی برق باز به‌طور معمول به‌صورت نقره‌ای یا فلزی با سطح صاف دیده می‌شوند.
مزایا:
سبک و انعطاف‌پذیر: لوله‌های EMT سبک‌تر و انعطاف‌پذیرتر از لوله‌های فولادی دیگر هستند، که امکان نصب در فضاهای محدود و پیچیده را فراهم می‌کند.
سهولت در نصب: نصب این لوله‌ها نسبتاً آسان است و معمولاً نیاز به ابزار خاصی ندارد.
معایب:
مقاومت کمتر: لوله‌های EMT مقاومت کمتری در برابر خوردگی و آسیب‌های مکانیکی دارند و معمولاً برای محیط‌های بیرونی یا صنعتی استفاده نمی‌شوند.
عدم حفاظت: این لوله‌ها نمی‌توانند محافظت کامل از سیم‌ها و کابل‌ها در برابر آسیب‌های خارجی یا حرارت فراهم کنند.
کاربردها:
محیط‌های داخلی: در ساختمان‌های مسکونی، تجاری، و اداری به‌ویژه برای سیم‌کشی داخلی.
کاربردهای کم‌خطر: مناسب برای پروژه‌هایی که در معرض رطوبت یا خوردگی قرار ندارند.
لوله فولادی برق رزوه‌ای (Rigid Conduit)
ویژگی‌ها:
ساختار: لوله‌های فولادی برق رزوه‌ای، که به آنها لوله‌های فولادی ردیف (RMC) نیز گفته می‌شود، از فولاد با ضخامت بیشتر و با پوشش گالوانیزه تولید می‌شوند. این لوله‌ها دارای رزوه‌های بیرونی در انتهای خود هستند که برای اتصال به یکدیگر و با تجهیزات استفاده می‌شوند.
نصب: این لوله‌ها با استفاده از اتصالات رزوه‌ای به یکدیگر متصل می‌شوند و معمولاً برای نصب در پروژه‌های صنعتی و محیط‌های بیرونی استفاده می‌شوند.
ظاهر: لوله‌های RMC دارای سطحی خشن‌تر و با پوشش مقاوم به خوردگی هستند.
مزایا:
مقاومت بالا: لوله‌های RMC مقاوم در برابر خوردگی، ضربه، و آسیب‌های مکانیکی هستند. این ویژگی‌ها آنها را برای محیط‌های سخت و صنعتی مناسب می‌کند.
حفاظت کامل: این لوله‌ها محافظت کامل از سیم‌ها و کابل‌ها در برابر آسیب‌های خارجی، حرارت و رطوبت فراهم می‌کنند.
معایب:
وزن بالا: لوله‌های RMC سنگین‌تر و سخت‌تر برای نصب هستند و نیاز به ابزار خاصی برای نصب دارند.
انعطاف‌پذیری کمتر: به دلیل ساختار محکم و ضخیم‌تر، انعطاف‌پذیری این لوله‌ها کمتر از لوله‌های EMT است.
کاربردها:
محیط‌های صنعتی: در کارخانه‌ها، نیروگاه‌ها، و محیط‌های صنعتی که نیاز به محافظت بالا از سیم‌کشی وجود دارد.
محیط‌های بیرونی: مناسب برای استفاده در فضای باز و در معرض شرایط آب و هوایی سخت.
